Thông thường, mỗi tháng sẽ có một nang trứng trong buồng trứng của người phụ nữ phát triển đến kích cỡ nhất định và rụng (hay còn gọi là hiện tượng phóng noãn). Rối loạn phóng noãn là hiện tượng trứng rụng không đều đặn, gây cản trở quá trình thụ thai tự nhiên.
Các nhân tố ảnh hưởng đến rối loạn phóng noãn
Rối loạn phóng noãn là một bệnh lý liên quan trực tiếp đến sự rụng trứng. Nguyên nhân do chu kỳ buồng trứng phức tạp đến mức một thay đổi nhỏ cũng có thể làm phá vỡ chu kỳ và cản trở quá trình phóng noãn. Trong hầu hết trường hợp chậm có con do rối loạn phóng noãn, nguyên nhân chủ yếu là mất cân bằng nội tiết tố, tức cơ thể sản xuất nội tiết tố không đủ hoặc không đúng lúc. Thiếu nội tiết tố nữ và sự thay đổi chu kỳ buồng trứng làm ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và giải phóng noãn hằng tháng. Việc tăng cân hoặc giảm cân quá nhiều cũng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình phóng noãn. Khi cơ thể bị căng thẳng, stress với cường độ làm việc quá mức cũng có thể dẫn tới hiện tượng rối loạn phóng noãn khiến chu kỳ kinh nguyệt trong thời điểm đó trở nên thất thường và phụ nữ sẽ không thể thụ thai trong thời điểm này.
Sơ đồ rụng trứng.
Các nhân tố chủ yếu dẫn đến rối loạn phóng noãn bao gồm: Rối loạn chức năng buồng trứng: não không tiết chế các chất nội tiết để kích thích buồng trứng hoạt động. Rối loạn hoạt động tại buồng trứng như các bệnh nhân có hội chứng buồng trứng đa nang. Buồng trứng bị suy, không còn nang noãn như ở phụ nữ lớn tuổi, các phụ nữ có tiền căn phẫu thuật bóc u buồng trứng hay cắt buồng trứng, các trường hợp xạ trị hay hóa trị ung thư…
Tình trạng rối loạn phóng noãn là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến vô sinh, hiếm muộn ở nữ giới. Khi buồng trứng đều đặn phóng noãn, nội tiết do buồng trứng tiết ra sẽ làm cho hiện tượng xuất huyết tử cung diễn ra theo chu kỳ hằng tháng (kinh nguyệt). Rối loạn phóng noãn thường dẫn đến tình trạng kinh nguyệt không đều hoặc hành kinh kéo dài nên rất khó thụ thai. Vì vậy, rối loạn phóng noãn là nguyên nhân chính dẫn đến vô sinh hiếm muộn.
Rối loạn phóng noãn nhiều khi không có biểu hiện triệu chứng đặc hiệu và chỉ được phát hiện thông qua siêu âm noãn. Tuy nhiên, đa số trường hợp rối loạn phóng noãn thường được phát hiện qua một số biểu hiện rõ rệt như: rối loạn kinh nguyệt, không có kinh nguyệt trong một thời gian dài, độ nhầy tử cung có sự thay đổi bất thường, suy giảm ham muốn tình dục, béo phì, rậm lông… Khi phát hiện thấy có những bất thường trên, chị em nên đi khám chuyên khoa để điều trị kịp thời. Chỉ khi xác định rõ được nguyên nhân nào dẫn đến rối loạn phóng noãn mới có thể tiến hành điều trị hiệu quả nhất.
Kích thích buồng trứng - giải pháp điều trị hiếm muộn cho các trường hợp rối loạn phóng noãn
Đa số các trường hợp rối loạn phóng noãn việc điều trị là phục hồi chức năng phóng noãn của buồng trứng, trong đó phải sử dụng các loại thuốc kích thích sự phát triển của nang noãn buồng trứng. Thông thường, tỷ lệ có thai đạt được sau mỗi chu kỳ kích thích buồng trứng khoảng 30%.
Kích thích buồng trứng (kích trứng) là một trong những biện pháp hỗ trợ sinh sản cho những trường hợp hiếm muộn do rối loạn phóng noãn (rụng trứng) ở nữ. Kích trứng là phương pháp sử dụng các loại thuốc nội tiết uống hoặc tiêm nhằm tạo các nang noãn trưởng thành, tăng khả năng phóng noãn (rụng trứng) để thụ thai hoặc sử dụng cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Tuy nhiên, cũng nhiều trường hợp gặp những tác dụng không mong muốn, nhất là hội chứng quá kích buồng trứng.
Các biến chứng có thể xảy ra khi kích trứng: Chảy máu âm đạo, đau trong âm đạo và có thể gây nhiễm trùng nếu dụng cụ không được khử trùng cẩn thận. Có thể gây ra hội chứng quá kích buồng trứng, hội chứng buồng trứng đa nang hoặc làm teo buồng trứng, suy buồng trứng, thậm chí có thể gây nguy cơ ung thư buồng trứng. Bên cạnh đó, nó còn làm tăng nguy cơ đa thai và có thể gây vô sinh do hết nang nguyên thủy. Dù đã có những bước tiến mới trong điều trị hiếm muộn, liệu pháp kích thích buồng trứng vẫn là một hành trình đòi hỏi không ít sự kiên nhẫn, quyết tâm của người bệnh. Người phụ nữ cần chuẩn bị tốt về sức khỏe và ổn định tâm lý, phải tìm hiểu thông tin, sắp xếp thời gian phù hợp với việc điều trị bởi phương pháp này cần một quá trình dài và tốn kém. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân rất cần phải có sự theo dõi cẩn thận để tránh các biến chứng không mong muốn.
BS. SONG NHI